Trip to Ghana

Reisverslag Ghana
Afrika doet veel met je, Ghana bijzonder veel: dit verslag gaat over hoe Jaap, Robert en Margje naar Ghana gingen en als Jacob, Richard en Margareth in Ghana bivakkeerden …
Vrijdag 11 januari zijn we na een mooie vlucht aangekomen in Accra, de hoofdstad van Ghana. De warmte van de dag was ook om acht uur ’s avonds nog volop merkbaar. Dat was dus genieten, na de winterse kou die we ‘s ochtends getrotseerd hadden en de droge aircokoelte in het vliegtuig.
Op het vliegveld lieten we bij de douane onze vingerafdrukken achter, maar verder kregen we alles mee: paspoorten (met een extra stempel), koffers, laptops, camera’s en winterjassen.
In de aankomsthal zag het zwart van de wachtende mensen, waaronder iemand die ons naar het hotel bracht. We sloten onze reisdag af met een ontspannen ontmoeting met Marnix en Geertje Segers en hun dochter Hannah in de bar van ons hotel.
Zaterdagochtend bestond uit onthaastend afwachten tot we opgehaald zouden worden. De tijd brachten we door met het doornemen van stukken op een ligstoel in het zonnetje. Rond twaalf uur (in plaats van de door ons geplande half tien) zijn de chauffeur en Samuel (vice-principal van Komenda College) er dan toch en gaan we op weg naar Komenda. Onderweg genieten we volop van het kleurrijke Afrikaanse leven dat zich langs de weg afspeelt: ontzettend veel mensen met wat-je-ook-maar-kunt-bedenken-als-koopwaar op hun hoofd of in hun stalletje langs de weg.
Het guesthouse waar we verblijven is net nieuw, ruim en van alle gemakken voorzien: een ruime eet-/woonkamer met balkon, slaapkamers, een badkamer met een ligbad, een douche, toiletten. Het enige wat we missen is stromend water, maar er staan wel hele grote tonnen met water in de douche/badkamer. Met een emmer als hulpmiddel laten we het water zelf stromen, dit voldoet prima. De eerste warme douche na dagen met koud water ‘emmeren’ was wel weer intens genieten!
Zaterdagavond dineren we in ons guesthouse met Gladys (principal van Komenda College), Samuel en Spiu (financial manager). Het diner is klaargemaakt door Evelyn (senior lecturer). Zij heeft, later samen met Sophia, deze hele week voortreffelijk voor ons gekookt.
Op zondagochtend gaat de wekker om 5.15 uur: om 6 uur vertrekken we om de kerkdienst in de Bethel Church (Methodist Church) van 7 uur in Takoradi mee te maken. Wanneer we aankomen is de dienst al volop begonnen, maar het is uiteraard geen enkel probleem om nog naar binnen te gaan. We zijn ook nog lang niet de laatsten. We ontdekken ook dat dit al de tweede dienst is van deze dag – de eerste was al om vijf uur die ochtend! De derde dienst zou daarna nog plaatsvinden. De kerk is gevuld met zo’n tweeduizend mensen, prachtig veelkleurig gekleed, die uitbundig swingend hun geloof uitleven. Het is interessant om te zien hoe diverse (muziek)stijlen in de liturgie gevlochten zijn: enigszins gedragen gezongen methodistische liederen begeleid met een orgel, swingende en jubelende Afrikaanse en meer evangelisch gekleurde songs die enthousiast begeleid worden door een complete band. Tijdens de collecte mogen we al dansend naar voren lopen om zichtbaar onze gift te geven, tijd om te kijken én om bekeken te worden ;).
De dienst duurt tot ruim na half tien, daarna ligt dus bijna de hele dag nog voor ons. Op de terugweg bezoeken we een paar vissersplaatsjes/havens. Wat een geweldige indrukken: veel mensen, veel boten, veel geuren, veel kleuren, veel warmte, veel kinderen die BRUNI (blanke) roepen, veel rommel, veel activiteit, veel vis, veel netten, … veel foto’s.
Thuisgekomen drinken we bij Gladys vers geplukte kokosnoten en eten we vervolgens met een lepel het witte laagje aan de binnenkant op – een heerlijke verfrissing. Terug in ons eigen guesthouse krijgen we bezoek van Clement en Isaac, de twee Ghanese studenten die bij ons op de Driestar zijn geweest. Het is leuk hen weer te spreken. Ze kijken erg positief terug op hun drie maanden International Experience. Om 15.00uur gaan we met elkaar naar de dienst met studenten op de campus. Achterin de zaal staan al zetels voor ons klaar, heerlijk om te zitten en te observeren! De studenten zien er prachtig gekleed uit en nagenoeg iedereen is intensief betrokken bij de dienst en zingt en danst actief mee. Aan het eind van de dienst worden we door Gladys voorgesteld en krijgen we alle drie de gelegenheid de studenten toe te spreken.
Maandag starten we met een vergadering met het exchange committee. Dit is een groep mensen uit allerlei geledingen van het Komenda college die betrokken is bij het uitwisselingsprogramma. Met hen evalueren we het student exchange programma en verkennen we de mogelijkheden voor uitbreiding van het exchange program richting docent- en stafuitwisseling. Later komen ook de docenten erbij en brainstormen we welke mogelijkheden er zouden zijn voor docentuitwisseling. Deze eerste verkenning lijkt te wijzen naar mogelijkheden op het gebied van education (pedagogiek), rekenen, ICT en Engels.
Na nog een verse kokosnoot en een late lunch worden we meegenomen naar het strand – de campus van het Komenda college ligt direct aan de Atlantische Oceaan. Spiu en Johnson laten ons een grot zien waar Queen Elizabeth tijdens de Tweede Wereldoorlog een tijdlang gezeten zou hebben, omdat het in Londen te gevaarlijk was. Komenda is gevestigd op de plaats van een voormalig Brits legerkamp. We bezoeken het ICT-lokaal en lopen langs de palm- en bananenbomen naar de nieuwe bibliotheek. Hier wordt hard gewerkt om alle boeken geordend in de kasten te krijgen. Ondertussen loopt de ICT-man met ons mee met zijn laptop om te zien tot hoever het signaal van het draadloos internet reikt: tot de derde paal. Net niet ver genoeg om ons guesthouse te bereiken. We krijgen wel de belofte dat er aan gewerkt wordt. Tot die tijd kunnen we op het stoepje voor de bibliotheek gaan zitten om te Skypen of mail te ontvangen.
Dinsdagochtend staat als eerste een bezoek aan de Municipal Directorate of Education op het programma. Het doel van dit bezoek is om meer inzicht te krijgen in het Ghanese onderwijsstelsel en de verantwoordelijkheden van deze director. Na dit informatieve en onderhoudende gesprek krijgen we nog een rondleiding door het gebouw.
Vervolgens gaan we op weg naar Elmina Castle. Onderweg bezoeken we eerst de Nederlandse begraafplaats. Bijzonder om in Afrika een Nederlandse begraafplaats te vinden. Elmina Castle is in 1482 door Portugezen gebouwd, in 1637 door de Nederlanders veroverd. Hiervandaan werd handel gedreven, voornamelijk in slaven die na een tijdlang in donkere ruimtes van het kasteel gezeten te hebben, via ‘the door of no return’ in de slavenschepen terechtkwamen. Boven de ruimtes waar de slaven zonder noodzakelijke voorzieningen met honderden verbleven, waren de verblijven van de blanken: een wereld van verschil: verschil tussen licht en donker, tussen leven en dood, tussen vrijheid en gevangenschap, tussen … blank en zwart. In de kerkzaal klonken de psalmen en preekte men over ‘Hebt uw vijanden lief’, maar de mensen beneden hen werden niet gezien. Niet gezien als mens. Als mensen uit het land van de blanke slavenhandelaars, rondgeleid door nazaten van de Ghanese slaven, voelden we ons klein worden en beseften we dat dit deel van de geschiedenis een zeer zwarte bladzijde is. Hoezeer is onze gouden eeuw van goud? De kust bij Ghana werd de Gold Coast genoemd – hoe ‘goud’ was het voor de Ghanezen?
Na de lunch op een paradoxaal paradijselijke plek aan de Atlantische Oceaan bezoeken we een ander fort: Cape Coast Castle. De gids die we nu hebben is in staat ook het aandeel van de Ghanezen in de slavenhandel te vertellen en geeft een meer genuanceerd beeld. Johnson (de docent Engels van Komenda college) vult aan dat er ook veel goede dingen voortgekomen zijn uit de tijd dat de Portugezen en Nederlanders er waren. Als belangrijkste punt noemt hij het feit dat het christelijk geloof in Ghana gebracht is.
Woensdag bezoeken we een basic school waar we spreken met de directrice en een kort bezoekje brengen in een klas. Daarna gaan we naar een Senior High School (oudste van Ghana) en we sluiten deze dag af met een meeting op de Faculty of Education van de Cape Coast University. Woensdagavond evalueren we met Gladys en Samuel de opbrengst van de meeting van afgelopen maandag en spreken we de vervolgstappen af.
Donderdag is de dag van de vertrek uit Komenda. ’s Morgens om half zeven woon ik de morning devotion bij. We gaan naar het kantoor van Gladys waar ook Samuel, Evelyn, Sophia en Spiu zijn. Er wordt gebeden voor bewaring tijdens onze reis en dan nemen we afscheid. Onderweg pikken we Andrews op bij zijn school en voor we verder gaan, krijgen we eerst een rondleiding. We gaan niet rechtstreeks naar Accra: we zullen Kakum National Park gaan bezoeken. We hebben daar erg veel zin in, want dit is een park in een deel van het tropische regenwoud waar je over hangbruggen door de toppen van de bomen kunt lopen. Dit noemen ze de Canopy Walkway: op 40 meter hoogte, zeven bruggen, ongeveer 330 meter lang. Er schijnen veel olifanten in het park te zijn, apen, luipaarden, vogels, vlinders, … Ondanks dat we geen enkel dier gezien hebben was het een fantastische ervaring om de Canopy Walkway te lopen. De apen lieten zich wel horen, niet zien. Andrews koopt voor ons een grote vrucht: een cacaovrucht. Hij halveert er één en leert ons hoe je de pitten kunt ‘eten’. De pitten van de cacaovrucht zitten in een witte geleiachtige vloeistof. Je steekt een pit in je mond, sabbelt er even op en spuugt ‘m uit. Eigenlijk zou je de pitten moeten bewaren en drogen, want binnen in de pitten zit de cacao.
Om een uur of drie komen we aan in ons hotel in Accra. We hebben onze lunch (door Evelyn klaargemaakt) in de auto genuttigd: gebakken zoete aardappel, gebakken banaan, een stukje kip, een paar worstjes en een potje met pittige saus. Blijkbaar had ze dit ‘s morgens vroeg al voor ons klaargemaakt en in de auto gezet. We hebben ervan genoten.
In het hotel hebben we even wat tijd voor onszelf. Het zwembad is een mooie invulling voor een deel van deze tijd, een ligstoel met boek en een heerlijke douche voor het andere deel – genieten. Daarna maken we ons klaar voor het diner van die avond samen met Marnix en Geertje Segers. Dit was lekker, ontspannen en heel gezellig.
Vrijdag lopen we vanuit ons hotel naar het Ministry of Education waar we een afspraak hebben bij de Teacher Education Divison. We arriveren exact op tijd, maar het adres blijkt niet te kloppen. Gelukkig krijgen we een ander adres, we nemen een taxi en arriveren tien minuten later op de plaats waar we moeten zijn. Ergens. Ook hier is het even zoeken, maar uiteindelijk vinden we de vice-president met wie we een afspraak hebben. We hebben een goed gesprek met haar en spreken af contact te houden. Vervolgens gaan we naar de Nederlandse Ambassade. Het doel van ons bezoek hier is om te vertellen wat Driestar educatief is, wat onze contacten zijn in Ghana, wat onze ideeën zijn en we willen vragen naar mogelijkheden om fondsen te werven. Na de lunch wacht ons nog één officieel bezoek: de Dominion University. Dit is een net opgestarte christelijke universiteit en we spreken hier met de president en een aantal reverents/docenten.
Hierna gaan we op zoek naar een gelegenheid om ons om te kleden. Robert wil zijn pak voor iets luchtigers verruilen en Jaap en ik moeten de realiteit onder ogen zien: de terugvlucht naar de barre kou (-6) van Nederland is aanstaande en moet voorbereid worden. Nadat we ingecheckt hebben en de koffers kwijt zijn, brengt de chauffeur ons naar een luxueus beach hotel om nog even afscheid te kunnen nemen van de heerlijke warmte (+35) en het strand. Hier ontmoeten we ook Marnix. We drinken wat, bidden voor een veilige reis en dan brengen Marnix en Robert ons naar het vliegveld. Afscheid nemen van Robert die nog heerlijk drie dagen kan blijven en afscheid nemen van Marnix die nog veel langer kan blijven, we zwaaien nog een keer en dan gaan we echt. Ook nu hebben we weer een goede vlucht. We komen zaterdagochtend om een uur of half zes aan in ijskoud Nederland. Onze gevoelstemperatuur is minimaal -40.
En onze namen? Robert werd soms Richard genoemd en later ook nog een keer Bob, Jaap werd Jacob omdat dat makkelijker was en Margje werd Margareth omdat Margje onmogelijk uit te spreken was voor hen ;).