Another update

Saturday, 28th of November: another special day: WILLEM is jarig!
De laatste zaterdag alweer in Ethiopie. Gisteren afscheid genomen van alle teachers, de vier trainers en van Afelay. Toch wel weer even slikken. Heb genoten van de contacten met deze mensen en ook echt prachtige dingen gehoord en gezien. Gisteren was het tijd voor de presentaties en de eerste die ik zag was van gasj Feteni. Een al iets oudere leerkracht die van plan was om na deze week heel anders les te geven. Hij begon al toen hij opstond en naar voren liep: jasje uit en mouwen van overhemd opgestroopt. Hij deed dat, zei hij, om als een krachtige jonge leerkracht voor de klas te staan. Vervolgens vertelde hij dat hij het wilde hebben over gehoorzamen: daar hadden we het dinsdag over gehad en hij wilde ons testen. We moesten opstaan en op de plaats rennen als hij ‘run’ zei, stoppen als hij ‘ stop’ zei en later ook klappen als hij ‘ clap’ zei. Dat deden we. Daarna wilde hij dat we het omgekeerd zouden doen: stoppen als hij ‘run’ zei en rennen als hij ‘ stop’ zei. Dat bleek iets lastiger te zijn. Het was een grappig begin en iedereen had lekker even bewogen. Vervolgens pakte hij een doosje en haalde er allemaal dingetjes uit die we mochten bekijken: koffiebonen, een munt, een ring, een ketting, etc. Daarna vertelde hij wat we die les gingen leren: het zou gaan over de import en export van Ethiopie. We kregen allemaal twee sticky notes, een groene en een gele. Op de ene moest iedereen opschrijven wat er geimporteerd werd, op de andere wat er geexporteerd werd. Toen de tien minuten van zijn les om waren, wilde hij niet stoppen en wilde ik eigenlijk ook niet dat hij zou stoppen. Het was echt fantastisch: hij was enthousiast en iedereen was betrokken. Niet alle lessen waren net zo actief als deze, maar mooie dingen gezien. Nu nog het implementeren. Zal best lasting zijn soms, in klassen van vijftig kinderen of meer met een gebrek aan materialen en in een lesuur van 45 minuten.
Na de presentaties hebben we de declaraties van actieve aanwezigheid overhandigd. De officiele certificaten krijgen ze wanneer ze de post-assignment hebben gedaan en opgestuurd naar Afelay. Ze schrijven hier over het doel van opvoeding, over wat volgens hen een ideale leraar is, over hoe ze in de les aan de slag zijn gegaan met de theorie van deze training, hoe ze het zelf vonden en hoe de leerlingen reageerden. Ben benieuwd! Afelay werd uitgebreid bedankt voor de organisatie van deze week – hij heeft het ook echt fantastisch georganiseerd. Ook ik werd bedankt en kreeg een mooie tas in de kleuren van de Ethiopische vlag aangeboden met daarin een jurk, een ‘ riem’ van dezelfde stof en een sjaal. Ik heb het uiteraard direct aangetrokken ;). Ik voelde me een celebrity: iedereen wilde foto’s maken en met me op de foto. Dat is aan de ene kant leuk, maar aan de andere kant voel ik me da nook wat … ánders. Toen ik vorige week de kan water pakte (stroom was uitgevallen en uit de kraan kwam geen water) om hen hun handen te kunnen laten wassen voor de lunch, wilden ze dat eerst ook niet accepteren. Vonden ze maar niks, dat ik als gast hen bediende. Ik hield vol en merkte dat ze het toen ook wel waardeerden. Na de lunch tijd voor afscheid nemen. Met de trainers, Afelay en nog twee leerkrachten zijn we daarna op weg gegaan naar het Nationaal museum om Lucy te zien. Lucy is de bet-bet-bet-over-over-overgrootmoeder van ons allemaal … Volgens wetenschappers het oudste skelet dat gevonden is tot nog toe en de Ethiopiers zijn er maar wat trots op dat hun land de bakermat lijkt te zijn van de hele mensheid. Er waren ook allerlei andere dingen te zien in het museum, maar wel wat chaotisch tentoongespreid. Foto’s van koningen, keizers, oude voorwerpen, instrumenten, potten, schilderijen, etc. Het was wel gaaf en ook een mooie afsluiting. In het museum kreeg ik nog van iedereen een kaart die ze daar hadden gekocht en geschreven. Na het bezoek ook van hen afscheid genomen. Best beetje vreemd.
Was wel echt moe … heb even contact gehad met Janet en besloten om die avond thuis te blijven in plaats van bij haar te gaan eten. Om negen uur lag ik op bed, moe ‘en voldaan!
Vanmorgen werd ik uitgerust wakker, heerlijk ontbeten en om kwart over negen ging ik naar de overkant: er was een bazaar van NGO (non governmental organisations – geode doelen markt). Heel wat mooie spullen gezien en een en ander gekocht (moet mijn koffers vol zien te krijgen nu ik kilo’s en kilo’s achterlaat hier). Janet en Christine kwamen hier ook. Na een kop heerlijke macchiato in het zonnetje en Dorothy gesproken te hebben, gingen we met zijn drieen op weg naar Entoto – een berg net buiten Addis van waar je een prachtige view hebt over de stad, waar je een orthodoxe kerk hebt (maar waar je als tourist niet binnen komt), waar –volgens zeggen- het allereerste kerkje van Addis staat én waar je de woning ziet van de eerste keizer van Ethiopie. Het laatste deel hebben we met de minibus gedaan, de auto van Janet trok het niet verder omdat het te steil was. We gingen netjes in de rij staan en gelukkig kwam er al snel een busje aan. We warden vakkundig ingepakt in het busje en gingen pas weg toen deze naar onze maatstaven overvol was. Het was behoorlijk steil, maar we kwamen veilig boven. Direct aangesproken door kinderen die geld vroegen, bedelaars die een gift verwachtten … pittig om zoveel armoede te zien en lastig hoe er mee om te gaan. We zijn naar de kleurige kerk gelopen, rondje eromheen gedaan en daarna naar het huis van de keizer. Was rond eind 19e eeuw gebouwd, maar wanneer je dit vergelijkt met de paleizen van de koningen in Europa, dan zit daar een wereld van verschil tussen. Maar: het uitzicht is wel fantastisch! We zijn lopend terug gegaan naar de auto. Heerlijk om lekker te bewegen. Het was niet heel rustig, omdat er steeds kinderen kwamen vragen om geld. Janet had wat gedroogde pruimen die ze aan hen gaf. Daar waren ze blij mee, ze vroegen ‘tjember’ … méér! Eén jongen was wel heel hardnekkig en hij bleef ons volgen. Op een gegeven moment warn we bij een aantal vrouwen die enorm veel hout bij zich hadden en vroegen we of we een foto mochten maken. We zouden er dan iets voor betalen. Christine pakte haar portemonnee en zocht even. Er stake en punt van een briefje uit en die jongen greep ernaar. Gelukkig merkten we het direct en rende hij weg zonder geld. Daarna kwam hij wel weer terug en we hadden de indruk dat hij vooral het tasje waarin de portemonnee van Christine zat in de gaten hield. Nog even over die vrouwen: ze dragen echt bundels taken op hun rug van ruim drie meter lang en enorm zwaar! Ik hielp een vrouw die de bundle op haar rug wilde tillen, maar dat kostte me enorm veel moeite. Christine probeerde de bos zelf op haar rug te krijgen, maar het lukte haar niet om er beweging in te krijgen. Ongelooflijk, wat een zwaar leven! Deze vrouwen zoeken dit hout om te gaan verkopen. Dag in dag uit zijn ze dus in de weer met zoeken en uiteindelijk zo’n zware vracht de berg af te krijgen! Verder waren er onderweg steeds groepen ezels die -ook zwaarbeladen- de berg op kwamen. Uiteindeilijk waren we weer terug bij de auto en gingen we weer richting Addis (Addis Ababa betekent ‘nieuwe bloem’ leered ik vandaag). Hier parkeerden we de auto ergens langs de weg waar ontzettend veel winkeltjes waren waar shawls, kleden, etc, verkocht warden en gingen we op zoek naar een plek om te eten. Dat vonden we: een restaurantje met plastic stoelen, plastic zeil over de tafels, een ‘Frans’ toilet dat ook met de Franse slag was schoongemaakt (of een poosje niet) én heerlijke broodjes met ei. Voor drie personen waren we voor minder dan 4 euro klaar: drie broodjes ei en drie flesjes drinken. Vervolgens gingen we langs de winkeltjes en naar een markt erachter. Blijft boeiend om te zien. Ik vraag me wel af hoe al die mensen rond moeten komen en waarom ze allemaal zo dichtbij elkaar hun shawls verkopen. Het lijkt zo onmogelijk om voldoende te kunnen verkopen. Om uur of vier waren we bij het Etnologisch museum. Dit staat op het terrain van de universiteit van Addis en is in het voormalig paleis van Haile Selassi. Zijn slaapkamer en badkamer en de slaap- en badkamer van zijn vrouw zijn nog te bezichtigen. Verder vind je hier veel foto’s, veel tekst om te lezen, muziekinstrumenten, attributen die horen bij de orthodoxe kerk, wat meubels, … leuk om gezien te hebben. Na nog een rondje over de compound van de universiteit gedaan te hebben (prachtige tuin en ook wel goed onderhouden), zijn we naar het huis van Janet gegaan voor een kop koffie die net op tijd klaar was voor de stroom uitviel, daarna een heerlijke maaltijd bij een vuurtje buiten en als afsluiter een glas rode wijn en een poging popcorn te maken in het vuur. Gezellig, leerzaam, vermoeiend en ontspannen. Nu weer in het King’s hotel. Mijn koffers staan gepakt: morgen uit de kerk ga ik mee naar Debre Zeit. Volgende fase …
Allen een goede zondag gewenst: eerste Advent. Hij kwam en Hij zal komen. Verwachtingsvol toeleven naar. Be blessed, and be a blessing!